Inteligentny Dom, jaki system wybrać?

Wiele osób zadaje pytanie: Inteligentny Dom jaki system wybrać? Który jest najlepszy?

Moim zdaniem, każdy system jest dobry, o ile jego możliwości zostaną dobrze dobrane do oczekiwań użytkowników.

Inteligentny dom, jak dobrać system do oczekiwań użytkowników?

Proponuję zacząć od ujednolicenia nazewnictwa.

W mojej ocenie hasło Inteligentny Budynek lub Inteligentny Dom jest nadużywane. Wiele osób mówiąc Inteligentny Dom ma na myśli różne, często całkowicie odmienne i nieporównywalne produkty.

Przeanalizujmy dwie sytuacje, w których producenci oba „systemy” nazywali systemami Inteligentnego Domu:

• spotkałem się z bezprzewodowym, dwu elementowym sterownikiem oświetlenia (nadajnik i odbiornik), który miał możliwość ustawienia opóźnionego załączenia, lub wyłączenia z możliwością rozbudowy do kilku nadajników.

• Opiniowałem dla klienta projekt systemu, który sterował: oświetleniem, ogrzewaniem, roletami zewnętrznymi, lamelkami żaluzji pionowych, podlewaniem ogrodu, miał zintegrowany monitoring, alarm i wideodomofon, sterował większością sprzętów AGD i RTV w domu. Nadzorował prewencyjny system przeciwoblodzeniowy, oświetlenie zewnętrzne, miał zintegrowany monitoring CCTV, dzięki czytnikowi linii papilarnych rozpoznawał użytkowników, a właściciele mogli za pomocą smartfona nalać wody do wanny. Umożliwiał sterowanie i kontrolę nad budynkiem za pomocą internetu z dowolnego miejsca na świecie.

Dlaczego  podałem te przykłady? Co w nich dziwnego?

W obu sytuacjach producenci nazwali swoje produkty systemami Inteligentnego Domu, natomiast w mojej ocenie w pierwszym przypadku to spora przesada, bo elementy z tylko taka funkcjonalnością co najwyżej można by nazwać elementami automatyki domowej.

Co to jest system Inteligentnego domu?

System Inteligentnego Domu (ID) to nowoczesna instalacja elektryczna w domu lub mieszkaniu, za pomocą której jesteśmy w stanie sterować innymi instalacjami, np. roletami, ogrzewaniem, oświetleniem, klimatyzacją, nawadnianiem ogrodu, bramą, multimediami, rekuperacją, itp. Umożliwia tworzenie scen, oraz czasowe programowanie urządzeń (programatory).

Rozmawiając o systemach Inteligentnego Domu powinienem jeszcze wyjaśnić dwa pojęcia:

Inteligentny Dom, co to jest scena?

Scena jest to wcześniej przygotowany zbiór rozkazów dotyczący wskazanych przez użytkownika urządzeń. Rozkazy wysyłane są jednorazowo do systemu za pomocą jednej komendy np. naciśnięcie przycisku, wysłanie SMS, kliknięcie ikony w aplikacji mobilnej itp.

Ważne jest, aby scena miała wyższy priorytet niż zaprogramowane nastawy czasowe (programatory). Nie jest to oczywiste i wiele systemów nie ma tak ustawionego priorytety. Patrząc z punktu widzenia użytkowników ważne aby scena miała wyższy priorytet wykonania niż programator, ponieważ programator realizuje np. co tydzień te same działania w określonych godzinach, natomiast scena jest wywoływana tu i teraz np. jest przyjęcie i użytkownik chce, aby temperatura była ustawiona przez jeszcze jakiś czas na innym poziomie i rolety mają się nie zamykać do czasu, aż mamy gości więc scena powinna być realizowana niezależnie od nastaw programatora (scena powinna mieć priorytet).

Scena – przykład 1

Zbliża się ważny mecz piłki nożnej, przychodzą koledzy. Można wziąć do ręki np. smartfon i w aplikacji nacisnąć ikonę MECZ, która uruchamia wcześniej zaprogramowane zadania i ma:

1. zasunąć rolety w całym domu,
2. ustawić temperaturę 19 ^oC na czas 120 minut,
3. oświetlenie boczne w salonie (kinkiety) włączyć na 50 %,
4. w salonie ma wyłączyć oświetlenie centralne (żyrandol),
5. ma wyłączyć domofon na czas 120 minut (po co ktoś ma przeszkadzać podczas meczu?),
6. ma włączyć TV na kanał 4,
7. włączyć zestaw kina domowego i ustawić odpowiednio siłę dźwięku oraz inne zaprogramowane wcześniej nastawy,
8. system ma zamknąć bramę wjazdową (o ile jest otwarta).

Scena – przykład 2

Jako ostatni wychodzimy z domu do pracy. Przy drzwiach do garażu mamy przycisk, który uruchamia scenę PRACA. Po naciśnięciu przycisku system wykonuje wcześniej zaprogramowane zadania:

1. otwiera bramę garażową,
2. otwiera bramę wjazdową na posesję,
3. wyłącza oświetlenie w całym domu,
4. odcina dopływ wody do domu,
5. odcina dopływ gazu do domu,
6. zamyka rolety w całym domu,
7. wyłącza zasilanie wszystkich urządzeń poza niezbędnymi (alarm, lodówka, kocioł CO, itp.),
8. po wyjeździe samochodu system sam zamyka bramę garażową i bramę wjazdową na posesję,
9. w okresie grzewczym obniża temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach o 3 ^oC
10. uzbraja alarm.

W systemach Inteligentnego Budynku może być zaprogramowanych wiele scen i każda tworzona jest pod indywidualne potrzeby użytkowników.

Inteligentny Dom, co to są programatory?

W systemach Smart Home programatory to funkcjonalności, które umożliwiają sterowanie każdym podłączonym do systemu urządzeniem lub obwodem, według wcześniej ustalonych wartości. W praktyce o określonej porze np. w określonym dniu tygodnia o ustalonej godzinie lub w stosunku do wschodów lub zachodów słońca system wysyła do danego urządzenia lub grupy urządzeń wcześniej zaprogramowane polecenie np: wyłącz oświetlenie.

W zależności od systemu Inteligentnego Domu mogą być różne ustawienia programatorów np.: miesiąc, dzień, godzina, akcja jaką ma wykonać urządzenie (np. włącz, wyłącz, włącz na czas…, ściemnij lub rozjaśnij, ustaw temperaturę itp.). Programatory w zależności od systemu mogą mieć ustawienia: roczne, miesięczne, tygodniowe lub dobowe.

Programator – przykład 1

W systemie Smart Home ustawiamy zamykanie i otwieranie rolet o określonych porach.

W systemie Inteligentnego Domu każde urządzenie podłączone do systemu można zaprogramować do działania czasowego, czyli o której godzinie ma się włączyć, a o której wyłączyć. W ten sposób dla domu lub mieszkania możemy zaprogramować godzinę i minutę w której każda roleta ma się opuścić (zamknąć), a następnie ustawiamy czas w którym mają się otworzyć. Dzięki temu możemy w łatwy sposób w domu, który ma 15 rolet ustawić, że w dni robocze o godzinie 6:00 mają się otworzyć rolety w kuchni i sypialni a następnie o godzinie 7:00 mają się zamknąć (otwierają się póki jesteśmy w domu a następnie jak wyjeżdżamy do pracy rolety się zamykają). Później o godzinie 17:30 wszystkie rolety w całym domu mają się otworzyć (wracamy z pracy), aby o godzinie 21:00 wszystkie rolety się zamknęły (na zewnątrz jest ciemno więc rolety mają się zamknąć).

Programator – przykład 2

W Inteligentnym Domu ustawiamy ogrzewanie według parametrów: kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień – ogrzewanie wyłączone w czasie letnim. W okresie grzewczym: październik, listopad, grudzień, styczeń, luty, marzec – ogrzewanie włączone, a temperatury mają zmieniać się w zależności od obecności domowników w godzinach:

W ten sposób w godzinach, gdy domownicy są poza domem w budynku jest niższa temperatura co wpływa na oszczędności. Również w nocy przy większości osób śpi się lepiej przy nieco niższej temperaturze. Natomiast w czasie pobytu i normalnej aktywności domowników utrzymywana jest temperatura komfortowa.

Inteligentny dom – podsumowanie

Systemy inteligentnego domu to nowoczesna instalacja elektryczna, która powinna być wykonana według potrzeb użytkowników (niestety najczęściej system jest wybierany przypadkowo). W systemach Inteligentnego Domu najczęściej są funkcje podstawowe stosowane bardzo często np.:

• oświetleniem (włącz / wyłącz oraz ściemnianie),
• oświetleniem LED RGB lub RGBW,
• ogrzewaniem,
• roletami,
• bramą,
• obwodami włącz/wyłącz,
• sceny,
• programatory.

Oraz takie, które są stosowane zdecydowanie rzadziej lub są wykonywane w ramach integracji z innymi współpracującymi po tym samym protokole wymiany danych systemami np.:

• wideodomofon,
• żaluzje pionowe lub poziome,
• monitoring CCTV,
• kontrola dostępu,
• sprzęt AGD,
• sprzęt RTV,
• sterowanie rekuperacją,
• sterowanie klimatyzacją
• sterowanie nawilżaczami powietrza. 

Zainteresował Cię ten temat? Niestety większość powstających obecnie instalacji elektrycznych (tradycyjnych oraz inteligentnych) powstaje w standardzie jaki obowiązywał w latach 90. Światło świeci, prąd płynie z gniazdka i według użytkowników tak ma być. Ludzie się nad tym nie zastanawiają bo tak jest od pokoleń. Niestety jeśli do takich instalacji (standard lat 90) podłączamy nowoczesny sprzęt RTV, AGD lub komputery oraz smartfony to narażamy ten nowoczesny i delikatny sprzęt na uszkodzenia i nieodwracalną utratę zapisanych na nich danych. W związku z tym w kolejnych artykułach pisanych dla użytkowników, czyli osób, które nie znają się na elektryce będę kontynuował temat dotyczący możliwości i wykonania nowoczesnych instalacji elektrycznych.

Jeśli planujesz budowę lub remont zapoznaj się z artykułem: Budowa domu – instalacja elektryczna – PORADNIK, który kompleksowo omawia zagadnienia i możliwości związane z nowoczesną, dobrze wykonaną instalacją elektryczną, która jest podstawą do wykonania automatyzacji, czyli systemu Inteligentnego Domu.

Dzięki wiedzy zawartej w poniższym poradniku będziesz wiedzieć jak powinna wyglądać nowoczesna instalacja elektryczna i nie dasz się naciągnąć nieuczciwym wykonawcom.